Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non là vô cùng quan trọng và cần thiết như giáo dục kiến thức. Đó là kỹ năng giao tiếp, kỹ năng tự vệ, kỹ năng đối diện với khó khăn và giải quyết vấn đề; kỹ năng tư duy, xác định mục tiêu, xử lý tình huống và rất nhiều kỹ năng khác.
Trẻ được trang bị đầy đủ kỹ năng sống và vận dụng tốt vào cuộc sống là nền tảng để bé biết yêu thương, quan tâm, thích nghi với môi trường xung quanh. Theo đó, trẻ sẽ tự tin, khéo léo và xử lý tình huống tốt trong mọi vấn đề.
1. Kỹ năng sống là gì?
Kỹ năng sống ở trẻ mầm non là các kỹ năng xã hội quan trọng và cần thiết mà trẻ cần rèn luyện và phát triển ngay từ độ tuổi mẫu giáo. Đây là những kỹ năng giúp trẻ xây dựng nền tảng cho sự phát triển toàn diện, bao gồm cả khía cạnh tinh thần, thể chất và giao tiếp xã hội.
Ngày xưa, ông bà ta thường nói “Trẻ em như búp trên cành/ Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan”. Tuy nhiên, cuộc sống ngày càng hiện đại, trẻ đối diện với rất nhiều vấn đề. Nếu chỉ có kiến thức về học tập mà không trau dồi kỹ năng mềm thì sẽ chưa đủ.
Dạy kỹ năng sống cho trẻ mầm non giúp trẻ nâng cao khả năng nhận thức, nhìn nhận vấn đề khách quan và khơi gợi được nhu cầu khám phá, đam mê học hỏi, tìm hiểu về thế giới xung quanh. Bên cạnh đó, giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non còn mang lại nhiều lợi ích trong suốt hành trình phía trước.
2. Một số kỹ năng sống cơ bản cho trẻ mầm non cần có
Trang bị đầy đủ kỹ năng sống cần thiết cho trẻ mang lại những giá trị to lớn như:
- Trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất, trí tuệ và tình cảm.
- Khơi gợi trí tò mò, đặt nền móng cho niềm đam mê học tập trọn đời.
Tự tin, tự lập và tự phục vụ bản thân trong học tập và sinh hoạt hàng ngày ở trường, phát triển kỹ năng hợp tác.
Trong muôn vàn kỹ năng trẻ cần học hỏi, trang bị, có một số kỹ năng đặc biệt quan trọng như:
2.1. Kỹ năng giao tiếp cho trẻ mầm non
Kỹ năng giao tiếp là một trong những kỹ năng xã hội quan trọng. Trẻ sẽ dùng ngôn ngữ nói hoặc ngôn ngữ cơ thể để diễn đạt những suy nghĩ, ý kiến hay cảm xúc một cách rõ ràng và thuyết phục.
Trang bị kỹ năng giao tiếp tốt cho trẻ ngay từ nhỏ sẽ giúp trẻ tự tin, hòa đồng và dễ thành công hơn khi bước vào giai đoạn trưởng thành.
Vì vậy, việc giáo dục kỹ năng giao tiếp cho trẻ từ sớm là rất quan trọng. Trẻ sẽ hiểu được những lời nói của mình, biểu cảm của mình phần nào tác động trực tiếp đến thầy cô, bạn bè hay những người xung quanh.
Một số kỹ năng giao tiếp ở trẻ gồm: Kỹ năng quan sát; Kỹ năng lắng nghe và thấu hiểu; Hành động, cử chỉ trong giao tiếp; Tạo dựng mối quan hệ hòa nhã với bạn bè, thầy cô.
2.2. Kỹ năng tự nhận thức
Kỹ năng tự nhận thức ở trẻ mầm non là một phần quan trọng của sự phát triển toàn diện. Giáo viên và phụ huynh có vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ mầm non phát triển những kỹ năng tự nhận thức này thông qua các câu chuyện, bài học và thông qua các hoạt động trải nghiệm.
Một số kỹ năng tự nhận thức quan trọng của trẻ mầm non như:
- Nhận thức cảm xúc: Trẻ mầm non cần học nhận biết và hiểu cảm xúc của các con sẽ tác động như thế nào với bạn bè, thầy cô và những người xung quanh.
- Nhận thức khả năng của bản thân: Qua các tiết học về âm nhạc, nghệ thuật trẻ sẽ nhận ra các đặc điểm về sở thích, khả năng và hạn chế của bản thân.
- Biết chăm sóc bản thân: Từ việc tự chọn quần áo, ăn uống, giữ vệ sinh cá nhân.
- Tự quản về thời gian: Trẻ cần hiểu và biết cách quản lý thời gian ngay từ nhỏ. Biết cân bằng giữa thời gian học tập và vui chơi, giải trí.
2.3. Kỹ năng xác định mục tiêu
Kỹ năng xác định mục tiêu là một trong những kỹ năng xã hội vô cùng quan trọng và cần thiết cho trẻ, đặc biệt là trẻ ở lứa tuổi mầm non. Kỹ năng này giúp trẻ hiểu rõ về mục tiêu cụ thể mà bé muốn đạt được và sẽ cố gắng để đạt được mục tiêu đó.
Ở độ tuổi của bé, giáo viên sẽ chọn lựa những mục tiêu đơn giản, dễ hiểu và gần gũi để trẻ hào hứng và cố gắng để đạt được mục tiêu đề ra.
Ví dụ, giáo viên sẽ có hoạt động là sưu tập sticker học tập. Cuối mỗi tuần hoặc mỗi tháng, giáo viên sẽ tổng kết, bé nào đạt được số lượng sticker nhiều sẽ được thưởng món quà khích lệ. Bên cạnh đó, giáo viên cũng sẽ tạo điều kiện thuận lợi để trẻ có thể đạt được mục tiêu của mình.
Đồng thời giáo viên cũng sẽ là một người bạn đồng hành, chia sẻ, khen ngợi với sự cố gắng của con, động viên con dù bé chưa đạt được mục tiêu.
2.4. Kỹ năng tư duy
Ở giai đoạn từ 01 đến 06 tuổi, tư duy của trẻ có sự phát triển nhanh chóng, rõ ràng hơn. Thông qua các hoạt động trên lớp và các hoạt động trải nghiệm, tư duy của trẻ sẽ được rèn luyện và kích thích phát triển.
Trẻ bắt đầu ghi nhớ về các sự việc, các vấn đề. Trẻ bắt đầu thích tìm hiểu và khám phá thế giới xung quanh, suy luận logic và biết cách đưa ra phân tích lập luận và phản biện nếu con thấy điều đó chưa hợp lý.
Đặc biệt, trẻ còn chủ động giải quyết vấn đề và sẽ cảm thấy vui, thích thú khi được giáo viên khen ngợi.
2.5. Kỹ năng đưa ra quyết định và xử lý tình huống
Mỗi ngày, trẻ em phải đối diện với nhiều vấn đề khác nhau. Nếu trẻ không được rèn luyện kỹ năng đưa ra quyết định và xử lý tình huống sẽ khiến trẻ cảm thấy lúng túng và lo lắng. Ví dụ, khi thấy bạn mình bị bắt nạt, nếu trẻ biết xử lý tình huống sẽ có cách xử lý tình huống sáng suốt và phù hợp.
2.6. Kỹ năng tự tin
Sự tự tin là chìa khóa dẫn lối cho sự thành công và làm chủ mọi tình huống trong cuộc sống. Dạy trẻ các kỹ năng và tạo môi trường rèn tính tự tin – mạnh dạn cho trẻ sẽ giúp con phát huy tối đa năng lực của bản thân. Vì vậy, đây là một kỹ năng không thể thiếu cho trẻ, giúp trẻ rất nhiều trong quá trình phát triển và hoàn thiện bản thân, được công nhận khi trưởng thành.
2.7. Kỹ năng tự bảo vệ bản thân
Kỹ năng tự bảo vệ bản thân là khả năng ứng biến và hành động phù hợp của trẻ trước sự việc, tình huống, đối tượng xung quanh.
Thiếu kỹ năng tự bảo vệ mình khiến trẻ trở nên thụ động và không biết ứng phó trong các tình huống nguy hiểm. Vậy nên, giáo viên và ba mẹ cần trang bị kỹ năng này cho trẻ ngay khi còn nhỏ.
3. Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non là gì?
Bất kỳ trẻ nhỏ nào cũng cần được nhà trường, gia đình định hướng về việc rèn luyện giáo dục kỹ năng sống. Sở hữu các kỹ năng sống nhạy bén, linh hoạt sẽ giúp trẻ tự chủ, có ứng xử phù hợp với cộng đồng và xã hội. Trẻ dễ thích ứng với xã hội, học tập hiệu quả, hoàn thiện sức khỏe tinh thần và thể chất, ứng phó linh hoạt trong mọi tình huống.
Có nền tảng kỹ năng sống vững chắc sẽ giúp cho trẻ phát triển nhân cách, thể chất, tình cảm, giao tiếp, ngôn ngữ, tư duy một cách toàn diện, là nền tảng để trẻ tự tin cho hành trình sau này.
4. Vai trò quan trọng và ý nghĩa của giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non
Với những trường chú trọng phát triển các kỹ năng sống cho trẻ sẽ thấy ở trẻ có sự năng động, tự lập, tư duy tốt và đặc biệt là bé cực kỳ tự tin. Kỹ năng sống có tác động rất lớn đến quá trình hình thành và phát triển nhân cách sau này của trẻ.
Kỹ năng sống luôn gắn bó với các giá trị. Các giá trị sống đúng đắn là kết tinh được truyền lại như sự tôn trọng, sống trách nhiệm, yêu thương, sự tự tin, sự sáng tạo, lòng ham hiểu biết… Các giá trị này giúp trẻ khi trưởng thành trở thành người sống có chuẩn mực và góp phần vào sự tiến bộ của xã hội.
5. Các bước dạy kỹ năng sống cho trẻ mầm non
- Dạy trẻ những kỹ năng sống từ những điều cơ bản cần thiết và đơn giản nhất.
- Thường xuyên khích lệ và động viên trẻ khi trẻ làm chưa tốt.
- Luôn kiên nhẫn trong quá trình rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ.
6. Các phương pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non
6.1. Học sinh làm chủ lớp học
Khuyến khích trẻ phát huy sự chủ động và kích thích tính tò mò, ham khám phá trong lớp học sẽ giúp bé có tinh thần ham học hỏi để khẳng định bản thân với các bạn trong lớp.
6.2. Thông qua hoạt động và vui chơi
Rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ thông qua trò chơi. Đây là một phương pháp giúp trẻ có cơ hội tìm hiểu được vấn đề rõ ràng hơn, hiểu được những thái độ, hành động và việc làm thông qua một trò chơi cụ thể nào đó.
6.3. Thông qua hoạt động sinh hoạt hằng ngày
Mỗi ngày đi học là những bài học trải nghiệm. Qua trường lớp, trẻ sẽ có được những kỹ năng cần thiết để vận dụng và giải quyết vấn đề.
6.4. Thông qua phim ảnh, truyện kể, tình huống
Thường xuyên trải nghiệm các hoạt động sáng tạo. Trẻ tham gia vào các hoạt động như hoá trang, vẽ tranh, diễn kịch, ca hát,… Qua đó, kích thích trí tưởng tượng, óc sáng tạo của trẻ.
7. Giải đáp một số câu hỏi mà phụ huynh thường hay quan tâm
7.1. Vì sao phải giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non từ giai đoạn sớm?
Rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ là nhiệm vụ vô cùng quan trọng, ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển nhân cách sau này của các bé. Chính vì vậy, ngay từ giai đoạn mầm non, trẻ cần được trang bị kỹ năng sống để định hướng phát triển cá nhân một cách tốt nhất.
7.2. Thời gian thích hợp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non?
Các nghiên cứu cho thấy, 3 – 6 tuổi được xem là bước ngoặt quan trọng trong quá trình phát triển về thể chất, kỹ năng lẫn nhận thức cho trẻ. Đây được xem là “giai đoạn vàng” nhằm tạo dựng nền tảng cho sự hình thành nhân cách tốt đẹp và năng lực vượt trội cho tương lai của bé.
7.3. Nguyên tắc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non là gì?
Để rèn luyện cho trẻ mầm non những kỹ năng sống hiệu quả, ngoài việc có phương pháp phù hợp với tâm lý của mỗi trẻ, ba mẹ cần nắm vững một vài nguyên tắc quan trọng như: không gay gắt với trẻ, không phê bình hay so sánh con với những trẻ khác; động viên khi trẻ làm gần tốt hoặc khen ngợi khi trẻ hoàn thành tốt.
Ngoài ra ba mẹ hướng con đến những kỹ năng, bài học đơn giản, nhẹ nhàng. Ưu tiên sự trải nghiệm của trẻ và những bài học ý nghĩa sau đó.
8. Giới thiệu Trường Mầm non Quốc tế Busy Bees Global Preschool
Trường Mầm non Busy Bees với sứ mệnh cung cấp dịch vụ chăm sóc trẻ em chất lượng cao và cơ hội học tập thú vị giúp mọi em bé có một khởi đầu thuận lợi ngay từ giai đoạn đầu đời.
Những em bé của Busy Bees vui vẻ, hòa đồng, tự tin, độc lập, sáng tạo và độc đáo. Tất cả là nhờ vào phương pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non khác biệt. Chăm sóc trẻ đặc biệt của chúng tôi, nơi chúng tôi nuôi dưỡng, thử thách và khuyến khích mọi đứa trẻ trong hành trình các con lớn lên và trưởng thành.
Trực thuộc hệ thống Busy Bees Group với hơn 1,000 trường khắp toàn cầu, Busy Bees tại Việt Nam cam kết mang lại hiệu quả giảng dạy với chất lượng cao.
Với hơn 40 năm kinh nghiệm giáo dục và thấu hiểu sâu sắc mỗi em bé trên toàn cầu, Busy Bees Global Preschool tự hào áp dụng chương trình Mầm Non Bản Xứ của chính phủ Anh UK National Curriculum (Key Stage) để đảm bảo trẻ được giáo dục đúng theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt tiên tiến nhất thế giới, đồng thời gợi mở những tài năng của trẻ một cách hiệu quả nhất.
Những chia sẻ trên của Busy Bees giúp hoàn thiện kỹ năng sống cho trẻ. Đồng thời, giúp ba mẹ tìm ra “chìa khoá vàng”, có phượng pháp Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non như thế nào tốt nhất?
Busy Bees luôn có các chương trình ngoại khóa rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ. Để kết nối với trường, ba mẹ có thể liên hệ theo thông tin dưới đây.
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Head office: 028 3535 6832
Tuyển sinh/ Tham quan: 085 331 3868
Busy Bees Global Preschool – Quận 2, Thành phố Thủ Đức
- Tòa nhà Feliz en Vista, Số 01 Phan Văn Đáng, P. Thạnh Mỹ Lợi, Thành phố Thủ Đức.
Busy Bees Global Preschool – Gò Vấp
- Số 119 Nguyên Hồng, Phường 1, Quận Gò Vấp, Tp. Hồ Chí Minh.
Busy Bees Global Preschool – Cầu Giấy, Hà Nội.
- Số 02 Nguyễn Thị Thập, Phường Trung Hoà, Quận Cầu Giấy.
Xem thêm:
- Phương pháp STEAM trong giáo dục mầm non
- Có nên cho con học trường mầm non quốc tế không
- Câu đố mầm non
- Cách chọn chương trình giáo dục mầm non quốc tế